Balat Turu 2: Balat Mahallesi
Fener semtinden sonra Balat semti başlıyor. Balat İstanbul’un en çok ilgi çeken mahallelerinden biridir. Burası eski bir Yahudi mahallesidir. Önceleri burada Yahudiler yaşıyordu.
Balat isminin; Rum dilinde saray anlamına gelen “palation” kelimesinden türediği düşünülmektedir.
15. yüzyılda, İspanya’daki engizisyon mahkemelerinden kaçarak İstanbul’a gelen Sefarad Yahudileri buraya yerleştiler. İstanbul’a Sultan 2. Beyazıt’ın daveti ile gelmişlerdi.
Balat’ta Yahudiler, Fener’de Rumlar ve Ayvansaray’da Müslümanlar huzur içinde uzun yıllarca yaşadılar. Buradaki Yahudi topluluklar 1950’lerde başlayan İsrail göçü nedeni ile mahallelerini terkettiler.
Balat’ı gezerken mutlaka görmeniz gereken yapılar var. Bu listede o mekanları bulacaksınız.
Fener ve Cibali Mahalleleri gezi rehberi için burayı inceleyebilirsiniz.
Balat Bölgesi
Tarihi Taş Fırın Evin Unlu Mamülleri

1923 yılında açılan bu fırın mahallenin simgelerindendir. Ekmek, poğaça, simit gibi seçenekler taş fırında pişiriliyor.
Sveti Stefan Bulgar Kilisesi

Bu süslü mimariye sahip olan kilise ‘Demir Kilise’ olarak da biliniyor. Tamamı demonte demir dökümden yapılmıştır.
19. yüzyıldaki Milliyetçilik akımından etkilenen Bulgar cemaati kendilerine ait bir kilise yapmak istediler. Lider Stefanaki Bey, 1848’de Osmanlı Devleti’nden ibadet edebilmek için kendi evini bağışladı.
Daha sonra Mimar Housep Aznavur’un projesiyle Viyana’da kilisenin parçaları üretildi. 1896’da Tuna Nehri ve Karadeniz üzerinden gemilerle Haliç’e taşınan parçalar burada birleştirildi.
Böylece Bulgar kilisesi, Rum Patrikhanesi’nden ayrıldı ve bağımsız bir kurum oldu.
Demir Kilise her gün 08.00 – 17.00 saatleri arasında ziyarete açıktır.
Tahta Minare Cami

1458 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılmıştır. İki caddenin kesiştiği bir noktada bulunuyor. Konumu ile güzel bir fotoğraf karesi veriyor
Köfteci Arnavut

1937 yılından veri hizmet veriyor Köfteci Arnavut. Köfte ve tatlıları meşhurdur.
Arnavut tatlısı olarak bilinen trileçeyi burada denemenizi tavsiye ederiz.
Tarihi Balat Evleri

Balat’ın renk dolu yokuşu.
UNESCO Kültür Mirası kapsamında restore edilen renkli tarihi evler, muhteşem bir görüntüye sahip.
Evlerin bulunduğu Merdivenli Yokuş, günün her saati ziyaretçi akınına uğruyor.
Çıfıt Çarşısı

Çıfıt, Osmanlı’da ‘Yahudi’ anlamında kullanılan bir sözcük. Bu bölgedeki Yahudi çarşısının ismi o zamanlar çıfıt çarşısı olarak adlandırılırdı.
Şu anda bu çarşıda antika dükkanları, aynacılar bulunuyor. Ayrıca Agora Meyhanesi ve Yanbol Sinagogu da bu çarşıda.
Agora Meyhanesi’nin karşısında, antikacı dükkanları arasında kalan demir kapı Yanbol Sinagogu’nun girişidir. Burası Bulgaristan’ın Yanbol kasabasından gelen Sefarad Yahudileri tarafından yapıldı.
Ahrida Sinagogu

Makedonya’nın Ohri şehrinden göçerek Balat’a yerleşen Yahudiler bu sinagogu yaptılar.
Gemi şekline benzeyen dua etme bölümü çok ilgi çekmektedir. 550 yıldır kesintisiz bir şekilde ibadete açıktır.
17. yüzyılda kendisini peygamber ilan eden Sabetay Sevi, İstanbul’a geldiğinde bu sinagogda vaaz vermiştir.
Molla Aşkı Manzara Tepesi

Ahrida Sinagogu’ndan yukarıya doğru yürüdüğünüzde bir seyir terasına ulaşırsınız.
Molla Aşkı Camii’nin önündeki çay bahçesidir burasıdır. Haliç manzarasını buradan seyredebilirsini
Balat Surp Hıreşdagabet Ermeni Kilisesi

Hıreşdagabet, Ermenice’de ‘Baş Melek’ anlamına gelmektedir. Burası Mucizeler Kilisesi olarak da biliniyor. İnanışa göre; yılda bir kere Eylül ayının ikinci cumartesi gününde yapılan ayinde, hasta olanlar iyileşiyor.
Kilise baş melekler Mikhail ve Cebrail’e adanmıştır.
Bu kilise önceden Ortodoks Rum kilisesiydi ama sonradan mahallede Ermeni cemaati çoğaldğı için onlara verilmiştir.
Kilise perşembe ve pazar günleri saat 14.00’e kadar ziyarete açık.
Ferruh Kethüda Cami
Ferruh Kethüda Camii bir Mimar Sinan eseridir. 1563 yılında yaptırılmıştır.
Yapıldığı zaman etrafında çeşme, mahkeme binası, medrese ve tekke binaları bulunuyordu.
Caminin arka kısmında bir güneş saati bulunuyor.
Hz. Cabir Camii
9. yüzyıldan kalma bir yapıdır.
Aya Tekla Kilisesi iken sadrazam Koca Mustafa Paşa tarafından 1490 yılında camiye çevrilmiştir.
Bu caminin kuzey duvarında da bir güneş saati bulunuyor.
Agora Meyhanesi
Yanbol Sinagogu’nun tam karşısındaki ahşap geniş kapılı yerdir.
Agora Meyhanesi 120 yıllık bir tarihe sahip.
1890’de Asteri tarafından kurulmuş. Asteri’den oğluna, sonra torunu Hristo’ya kalmış. Hristo da satıp Atina’ya yerleşmiş. Şu anda yönetmen ve oyuncu Ezel Akay tarafından işletiliyor.
Balat’a Nasıl Gidilir?
Balat, İstanbul’un tarihi yarımadasında Haliç’in kıyısında bulunuyor.
Legacy Ottoman Otel ile Balat arası 4 kilometredir.
Taksim’den kalkan otobüslere binip 20 dakikada Balat’a ulaşabilirsiniz.
Üsküdar’dan Eminönü iskelesine geçerek buradan da Eyüp yönüne giden otobüslere binebilirsiniz.
Metro ile gidecekseniz, M2 Metro’nun Haliç durağında indikten sonra 15 dakika yürüyebilirsiniz. Yürümek istemezseniz Eyüp yönüne giden otobüslere binebilirsiniz.








