Mimar Kemaleddin Bey’in Hayatı ve Eserleri

Erhan Kaya • February 7, 2022

Mimar Kemaleddin Bey, Legacy Ottoman Otel’in mimarı, Türkiye Cumhuriyeti’nin en önemli mimarlarından birisidir. 1870-1927 tarihleri arasında yaşayan Mimar Kemaleddin, bir çok önemli esere imza atmış ve ulusal mimarlık anlayışının en önemli temsilcisi olmuştur.

Ahmed Kemaleddin 1870 yılında İstanbul Kadıköy’de doğdu. Mühendisliğe olan ilgisi onun eğitim hayatına da yansıdı ve şimdiki İstanbul Teknik Üniversitesi’ne (Hendese-i Mülkiye Mektebi) kaydoldu. Bu okulu birincilik derecesi ile bitirdi. Sonrasında mimarlık eğitimini geliştirmek amacıyla Almanya’ya gitti.

1908 yılında Osmanlı Mimar ve Mühendis Cemiyeti’ni kurdu. Mimar ve mühendislerin ilk meslek odasıydı bu.

Ömrü boyunca yoğun şekilde çalışan Mimar Kemaleddin, çoğunluğu İstanbul’da olan bir çok eserler verdi ve mimari çalışmalarında bulundu. Kudüs’te Mescid-i Aksa’nın restorasyon çalışmaları için kaldıktan sonra Ankara’ya döndü ve yeni başkent için bir çok eserler yaptı.

2009 yılında tedavüle giren yeni 20 Türk Lirası’nın üzerinde Mimar Kemaleddin’in portresi ve en önemli eserlerinden birisi olan Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası bulunmaktadır.

Mimar Kemaleddin Bey’in Eserleri

İstanbul Birinci, İkinci, Üçüncü ve Dördüncü Vakıf Hanları

Büyük mimarın başyapıtı olan Dördüncü Vakıf Han; 1912’de inşasına başlanmasına rağmen savaş sebebiyle 1926 yılında tamamlanabildi. Binadaki tüm mimari detaylar özenle korunarak yenilenen bina şu anda, Legacy Ottoman Otel olarak 5 yıldızlı konaklama hizmeti vermektedir.

A large building with a lot of windows and a blue sky in the background

Ankara Evkaf Apartmanı

Ankara Evkaf Apartmanı, Batı ve Osmanlı mimari anlayışlarının harmanlanmış bir örneğidir. Bina günümüzde Ankara Devlet Tiyatrosu’nun merkezi olarak kullanılmaktadır.

A large building with a lot of windows and cars parked in front of it

Atilim Gunes Baydin – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2369616

Sultan Reşad Türbesi

Osmanlı padişahı 5. Mehmed Reşad tarafından Mimar Kemaleddin’e yaptırılmıştır. Kalp yetmezliği ile vefat edince bu türbeye gömülmüştür. Eyüp Sultan’da sahile yakın bir konumda bulunmaktadır.



A very old building with a dome on top of it

Nidayi – Yükleyenin kendi çalışması, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=55450951

Tayyare Apartmanları

Tayyare Apartmanları veya Harikzedegân Apartmanları, Laleli’de bulunmaktadır. 1918 yılında çıkan yangında mağdur olan insanların barınması amacı ile yapılmıştır. Bina da toplamda 124 daire bulunmaktadır. Bina, şu anda bir otel olarak hizmet vermektedir.



A large building with a lot of windows is on the corner of a street.

A.Savin (Wikimedia Commons · WikiPhotoSpace) – Yükleyenin kendi çalışması, FAL, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=91982206

Gazi Eğitim Enstitüsü Binası

‘Gazi Mustafa Kemal Paşa Muallim Mektebi’ olarak temelleri atılan bina Mimar Kemaleddin’in son eseridir. Şu anda Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası olarak kullanılmaktadır.


A black and white photo of a large building with a pond in front of it

Çapa Fen Lisesi

1900 yılında yapılan bina Erkek Öğretmen Okulu olarak yapılan binadır. İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunmaktadır.

Çamlıca Kız Lisesi

Osmanlı devlet adamı olan Ahmet Ratip Paşa tarafından yazlık köşk olarak yaptırıldı. Dört katlı, 54 odalı binayı 1908’de Maarif Vekaleti aldı. 1939’da “Çamlıca Kız Lisesi” adıyla hizmet vermeye başladı.

Türk sinemasının unutulmaz komedi filmleri olan Hababam Sınıfı filmleri bu tarihi binada çekilmiştir.


Mimar Kemaleddin’in diğer eserleri ve çalışmaları;

  • Edirne Gar Binası onarımı
  • Eski Çukurcuma Hanı, şimdiki Corinne Hotel (1911)
  • Eyüp Anadolu Lisesi
  • Fethiye Camii Koca Sinan Paşa Medresesi restorasyonu
  • Filibe Gar Binası
  • Gazi Osman Paşa Türbesi
  • Gazi Üniversitesi Rektörlük Binası
  • Hüsnü Paşa Türbesi
  • İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi kütüphanesi
  • Kamer Hatun Camii
  • Kudüs Mescid-i Aksa restorasyonu projelendirmesi (1922–1926)
  • Mahmut Şevket Paşa Türbesi
  • Reşadiye Mektebi (günümüzde Eyüpsultan Ortaokulu)
  • Şemsipaşa İlköğretim Okulu
  • Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Müdürlüğü binası
  • Vedat Tek tarafından başlatılan Ankara Palas projesinin son şeklini vererek tamamlanması
  • Yeşilköy Camii
  • Ahmet Cevat Paşa Türbesi
  • Ali Rıza Paşa Türbesi
  • Bandırma Haydar Çavuş Camii’nin yeniden inşası
  • Bebek Camii
  • Bostancı Camii


Vefatı ve Mezarı

Bir çok önemli eser tasarlayan ve hayata geçiren bu büyük mimar, 13 Temmuz 1927 yılında Ankara’da beyin kanaması sonucu vefat etti. Mezarı Bayezid Camii haziresindedir.



Galata Kulesi

İstanbul’un Sembolleri: Galata Kulesi

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Galata Kulesi, İstanbul denince akla ilk gelen sembollerden birisidir. Dünyanın en güzel şehri olan İstanbul’un silüetinin ayrılmaz parçası olan Galata Kulesi’nin tarihini ve kule hakkındaki efsaneleri birlikte inceleyelim.
Kız Kulesi

İstanbul’un Sembolleri: Kız Kulesi

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Kız Kulesi, İstanbul’un en zarif simgelerinden birisidir. Tarihi MÖ 5.yy’a kadar uzanır. Yunanlılar tarafından İstanbul Boğazı’nın Üsküdar sahiline yakın bir noktaya inşa edilmiştir. Üsküdar’da, Roma İmparatorluğu’ndan kalma tek mimari eserdir. Kız Kulesi tarihte bir çok farklı amaçla kullanılmıştır. Hakkında bir çok efsane ve hikaye bulunan Kız Kulesi’nin tarihini ve özelliklerini birlikte inceleyelim.
Pierre Loti

Pierre Loti Tepesi ve Hikayesi

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Pierre Loti Tepesi, İstanbul’un Eyüp ilçesinde bulunan bir tepedir. Adını Fransız yazar Louis Marie Julien Viaud’dan alan tepe, yerli ve yabancı turistlerin akınına uğruyor. 1876’da İstanbul’a yerleşen ve burada bir roman yazan, daha sonra ismini Pierre Loti olarak değiştiren Fransız yazar, bugün hala bu turistik tepe ile birlikte anılıyor. Pierre Loti Tepesi, büyülü atmosferi ve muhteşem manzarası ile hayranlık uyandıran bir yer. Eyüp’ten tepeye teleferik ile ulaşabiliyorsunuz ve çevresinde çok sayıda kafe bulunuyor.
eminönü

Eminönü’nde Mutlaka Görmeniz Gereken 9 Yer

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Eminönü, İstanbul’un tarihi ve turistik merkezlerindendir. Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait bir çok tarihi merkez Eminönü’nde bulunuyor. Bu bölge tarihteki tüm medeniyetlerin ilgisini çekmiştir. ‘Eminönü’ ismi ‘gümrüğün önü’ anlamına gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğu zamanında burada Gümrük Emirliği bulunuyordu. Semtin isminin de buradan geldiği düşünülmektedir. Eminönü, İstanbul’un tarihi ve turistik merkezlerindendir. Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait bir çok tarihi merkez Eminönü’nde bulunuyor. Bu bölge tarihteki tüm medeniyetlerin ilgisini çekmiştir. ‘Eminönü’ ismi ‘gümrüğün önü’ anlamına gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğu zamanında burada Gümrük Emirliği bulunuyordu. Semtin isminin de buradan geldiği düşünülmektedir.
Yerebatan Sarnıcı

İstanbul’un Tarihi Sarnıcı: Yerebatan Sarnıcı

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Yerebatan Sarnıcı efsanelere konu olmuş bir yapıdır. İstanbul’un Tarihi Yarımada’sında bulunan Yerebatan Sarnıcı 1500 yıldır ayakta ve tüm gizemi ile dikkat çekmektedir. İstanbul’da gezilecek yerler arasından eşsiz bir yapı olan Yerebatan Sarnıcı, Bizans döneminde inşa edilmiştir. Sultanahmet’te bulunan sarnıç, şehir halkının su ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılmıştır. Her yıl binlerce turisti ağırlayan sarnıçta bir çok gizem bulunuyor. Medusa Başları ve Ağlayan Sütun mutlaka görmeniz gereken şeylerdendir.
balat

Balat Turu 2: Balat Mahallesi

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Fener semtinden sonra Balat semti başlıyor. Balat İstanbul’un en çok ilgi çeken mahallelerinden biridir. Burası eski bir Yahudi mahallesidir. Önceleri burada Yahudiler yaşıyordu. Balat isminin; Rum dilinde saray anlamına gelen “palation” kelimesinden türediği düşünülmektedir. 15. yüzyılda, İspanya’daki engizisyon mahkemelerinden kaçarak İstanbul’a gelen Sefarad Yahudileri buraya yerleştiler. İstanbul’a Sultan 2. Beyazıt’ın daveti ile gelmişlerdi. Balat’ta Yahudiler, Fener’de Rumlar ve Ayvansaray’da Müslümanlar huzur içinde uzun yıllarca yaşadılar. Buradaki Yahudi topluluklar 1950’lerde başlayan İsrail göçü nedeni ile mahallelerini terkettiler. Balat’ı gezerken mutlaka görmeniz gereken yapılar var. Bu listede o mekanları bulacaksınız.
Vakıf Han

4. Vakıf Hanı Tarihi ve Özellikleri

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Sirkeci’deki tek 5 yıldızlı otel olan Legacy Ottoman Otel’in binası oldukça önemli bir tarihe sahiptir. Otel; ihtişamlı görüntüsü, göyüzüne yükselen kubbeleri ve önemli lokasyonu ile gerçekten de ismi gibi ‘efsanevi’ bir yapıdır. Legacy Ottoman Otel’in binası 100 yıllık bir tarihe sahip. Osmanlı’nın son dönemlerine şahitlik yapmış ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna tanık olmuştur.
Legacy Ottoman

Legacy Ottoman Otel Tarihi ve Mimari Yapısı

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Legacy Ottoman Otel binası, 1911 yılında Türk Milli Mimarlık akımının baş temsilcisi Mimar Kemaleddin Bey tarafından tasarlandı. 4. Vakıf Han binası olarak inşa edilen bina, Türk resmi mimari yapılarının ilk örneğidir. Osmanlı İmparatorluğu’nun yükseliş döneminin ilk mimari eserlerindendir. 20. yüzyılın başlarında bu bölgedeki resmi ofis ihtiyacını karşılamak için inşa edilmiştir.
balat

Balat Turu: Cibali ve Fener Mahalleleri

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Balat, İstanbul’un tam merkezinde bulunan küçük bir semt. Balat turu yapmak, İstanbul’un yerli ve yabancı ziyaretçileri için en eğlenceli aktivitelerdendir. Balat bölgesini en güzel şekilde gezmek için, Cibali – Fener – Balat mahallelerini tamamıyla gezmek gerek. Bu yürüyüş rotasında kültür dolu mekanlar, fotoğraf çekebileceğiniz eğlenceli yerler keşfedeceksiniz. Bu yazımızda Cibali ve Fener bölgesini anlatacağız. Bir sonraki içeriğimizde Balat ile ilgili seyahat önerilerini bulacaksınız. Balat gezi rehberini buradan inceleyebilirsiniz.
simit

Osmanlı Döneminden Günümüze Kadar Gelebilmiş 6 Sokak Lezzeti

By Erhan Kaya • February 7, 2022
Ülkemiz şüphesiz ki, misafirlerine birçok yemek çeşidinin deneyimlenebileceği bir ortam sunuyor. Bu durumun en büyük nedeni binlerce yıl boyunca onlarca medeniyetin bu topraklarda yaşamış olması. Medeniyetler bu topraklardan geçip giderken arkalarında kültürlerini bırakıyorlar. Bu kültürlerden bir tanesi de birbirinden güzel lezzetler. Konu Türkiye olunca bu lezzetlere herhangi bir kafede rastlayabileceğiniz gibi herhangi bir sokakta da rastlayabiliyorsunuz. Osmanlı zamanında sokak lezzetlerinin apayrı bir yeri vardı. Gün doğumuyla kurulan tezgahlar, gecenin ilerleyen saatlerine kadar sürüyordu. Hizmetkarlar, halk, tüccarlar ve nice gezginler bu seyyar satıcıların sokak lezzetleriyle karınlarını doyuruyorlardı. Ve bu sokak lezzetleri günümüze kadar ulaştı! İşte Osmanlı döneminden günümüze kadar gelebilmiş ve aşina olduğumuz 6 sokak lezzeti.
More Posts