2 İmparatorluk, 10 Tarihi Eser: Bizans ve Osmanlı İmparatorluklarından Günümüze Kalan Yapılar

Erhan Kaya • February 7, 2022

İstanbul üç imparatorluğa ev sahipliği yapmış bir şehirdir. Geçmişte büyük imparatorluklara ev sahipliği yapması birbirinden güzel tarihi yapıları da bünyesinde barındırmasını sağlamıştır. İstanbul’un tarihi, tam anlamıyla şehrin görkemine yakışır cinstendir. İşte İstanbul’da Bizans ve Osmanlı’dan günümüze kalan yapılar.

Ayasofya Müzesi

A mosque with a fountain in front of it at sunset.

Dünyanın en çok ziyaret edilen müzelerinden bir tanesi olan Ayasofya ‘’İlahi Bilgelik” anlamına gelmektedir. Ayasofya İstanbul’da inşa edilen en büyük Bizans kilisesidir. 916 yıl boyunca kilise olarak kullanılan yapı İstanbul’un fethi ile birlikte camiye çevrilmiştir. 1935 yılında Atatürk’ün isteği ile müzeye dönüştürülmüştür. Bizans mimarisini anlamak için büyük öneme sahiptir.

Aya İrini Kilisesi

”Kutsal Barış” anlamını taşıyan Aya İrini Kilisesi, Ayasofya’nın komşusudur ve aynı dönemde inşa edilmiştir. İstanbul fethi ile birlikte Topkapı Sarayı’nın surları içerisinde kalmasına rağmen camiye çevrilmemiştir. Bu yüzden de günümüze mimari değişikliğe uğramadan gelebilmiştir. Aya İrini Kilisesi Türkiye’deki müze anlayışı için büyük öneme sahiptir. Çünkü ilk müze çalışmaları burada yapılmıştır.


Kariye Müzesi

”Kent dışı” anlamına gelen Kariye Müzesi’nin tarihi dördüncü yüzyıla dayanmaktadır. Justinianus tarafından yaptırılan yapı İstanbul’un fethinden sonra camiye çevrilmiştir. 1945 yılında ise müze halini almıştır. Bugün Kariye Müzesi olarak bilinen bu yer 11. yüzyılda yapılmıştır. Birçok kez tahrip olmuş ve onarılmıştır.

Yerebatan Sarnıcı

A large building with columns and arches filled with water.

İstanbul’un görkemli tarihsel yapılarından bir tanesi olan Bazilika Sarnıcı yani Yerebatan Sarnıcı Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından 527- 565 yılları arasında yaptırılmıştır. Sarnıcın amacı su depolayarak saraya su sağlamaktır. Yapı İstanbul’un fethi ile bir müddet kullanılmış, sonrasındaysa unutulmuştur. 1500’lü yıllarda Hollandalı iki gezgin burayı fark etmiş ve tekrardan gün yüzüne çıkmasını sağlamıştır.

Bozdoğan Kemeri

İstanbul’un en eski su kemeri unvanını taşıyan Bozdoğan Kemeri İmparator Valens tarafından yaptırılmıştır. Kemer geç Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinde 1500 yıl kadar kentin su ihtiyacını karşılamıştır. Yerebatan Sarnıcı’nın suyu da buradan gelmektedir.

Beylerbeyi Sarayı

Beylerbeyi Sarayı’nın yerine 19. yüzyılın ilk çeyreğinde ahşap bir saray inşa ettirilmiştir. Fakat saray bir süre sonra yanmıştır. Daha sonrasında dönemin ünlü mimari Sarkis Balyan tarafından Abdülaziz için günümüzdeki yapı inşa ettirilir. Beylerbeyi sarayı eski zamanlarda yazlık saray olarak kullanıldığı gibi yabancı konuklar da burada ağırlanmıştır.

Topkapı Sarayı

An aerial view of a city surrounded by water and trees.

İstanbul’un fethinin ardından inşa ettirilen bu sarayın yapımı 17 yıl sürmüştür. Fatih Sultan Mehmet’in inşa ettirdiği yapı 1461 yılında yapılmaya başlanmıştır. Topkapı Sarayı’nda devlet işleri yürütülmüş ve hanedan üyeleri yaşamıştır. İstanbul’un en fazla ziyaret edilen müzelerinden bir tanesi olan Topkapı Sarayı’nda kutsal emanetleri, Kaşıkçı Elması, kıyafet koleksiyonu ve Çin porselen koleksiyonu gibi birçok eseri görmek mümkündür.

Dolmabahçe Sarayı

Sultan Abdülmecid’in isteği ile inşa ettirilen Dolmabahçe Sarayı, Osmanlı İmparatorluğu’nun son 70 yılında ana saray olarak kullanılmıştır. Mustafa Kemal Atatürk burada yaşamış ve yine burada vefat etmiştir. Bu yapıda birçok eseri görmek mümkündür.

III. Ahmet Çeşmesi

Üsküdar Meydanı’nda bulunan III. Ahmet çeşmesi 1728 yılında İstanbul Boğazı’ndan geçenlerin ihtiyaçlarını karşılamak için yaptırılmıştır. Çeşmenin üzerinde bulunan beyitler dönemin ünlü şairleri Rahmi, Şakir ve Nedim tarafından yazılmıştır. Üsküdar’ın Paşalimanı Caddesi ve Hamiyeti Milliye Caddesi’nin kesiştiği noktada, İstanbul’un en güzel çeşmelerinden biri olan bu yapıyı görmek mümkündür.

Cağaloğlu Hamamı

Cağaloğlu hamamı 1741 yılında I. Mahmut tarafından Ayasofya’ya gelir sağlamak için Abdullah Ağa’ya yapılmıştır. Fakat plan sahibi Süleyman Ağa’dır. Bu eserin yapısı klasik Osmanlı mimarisi ve Barok üslubunda yapılmıştır. Osmanlı Dönemi’ndeki son büyük hamam olma özelliğini taşımaktadır.



Galata Kulesi
By Erhan Kaya February 7, 2022
Galata Kulesi, İstanbul denince akla ilk gelen sembollerden birisidir. Dünyanın en güzel şehri olan İstanbul’un silüetinin ayrılmaz parçası olan Galata Kulesi’nin tarihini ve kule hakkındaki efsaneleri birlikte inceleyelim.
Kız Kulesi
By Erhan Kaya February 7, 2022
Kız Kulesi, İstanbul’un en zarif simgelerinden birisidir. Tarihi MÖ 5.yy’a kadar uzanır. Yunanlılar tarafından İstanbul Boğazı’nın Üsküdar sahiline yakın bir noktaya inşa edilmiştir. Üsküdar’da, Roma İmparatorluğu’ndan kalma tek mimari eserdir. Kız Kulesi tarihte bir çok farklı amaçla kullanılmıştır. Hakkında bir çok efsane ve hikaye bulunan Kız Kulesi’nin tarihini ve özelliklerini birlikte inceleyelim.
Pierre Loti
By Erhan Kaya February 7, 2022
Pierre Loti Tepesi, İstanbul’un Eyüp ilçesinde bulunan bir tepedir. Adını Fransız yazar Louis Marie Julien Viaud’dan alan tepe, yerli ve yabancı turistlerin akınına uğruyor. 1876’da İstanbul’a yerleşen ve burada bir roman yazan, daha sonra ismini Pierre Loti olarak değiştiren Fransız yazar, bugün hala bu turistik tepe ile birlikte anılıyor. Pierre Loti Tepesi, büyülü atmosferi ve muhteşem manzarası ile hayranlık uyandıran bir yer. Eyüp’ten tepeye teleferik ile ulaşabiliyorsunuz ve çevresinde çok sayıda kafe bulunuyor.
eminönü
By Erhan Kaya February 7, 2022
Eminönü, İstanbul’un tarihi ve turistik merkezlerindendir. Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait bir çok tarihi merkez Eminönü’nde bulunuyor. Bu bölge tarihteki tüm medeniyetlerin ilgisini çekmiştir. ‘Eminönü’ ismi ‘gümrüğün önü’ anlamına gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğu zamanında burada Gümrük Emirliği bulunuyordu. Semtin isminin de buradan geldiği düşünülmektedir. Eminönü, İstanbul’un tarihi ve turistik merkezlerindendir. Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerine ait bir çok tarihi merkez Eminönü’nde bulunuyor. Bu bölge tarihteki tüm medeniyetlerin ilgisini çekmiştir. ‘Eminönü’ ismi ‘gümrüğün önü’ anlamına gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğu zamanında burada Gümrük Emirliği bulunuyordu. Semtin isminin de buradan geldiği düşünülmektedir.
Yerebatan Sarnıcı
By Erhan Kaya February 7, 2022
Yerebatan Sarnıcı efsanelere konu olmuş bir yapıdır. İstanbul’un Tarihi Yarımada’sında bulunan Yerebatan Sarnıcı 1500 yıldır ayakta ve tüm gizemi ile dikkat çekmektedir. İstanbul’da gezilecek yerler arasından eşsiz bir yapı olan Yerebatan Sarnıcı, Bizans döneminde inşa edilmiştir. Sultanahmet’te bulunan sarnıç, şehir halkının su ihtiyacını karşılamak amacıyla yapılmıştır. Her yıl binlerce turisti ağırlayan sarnıçta bir çok gizem bulunuyor. Medusa Başları ve Ağlayan Sütun mutlaka görmeniz gereken şeylerdendir.
balat
By Erhan Kaya February 7, 2022
Fener semtinden sonra Balat semti başlıyor. Balat İstanbul’un en çok ilgi çeken mahallelerinden biridir. Burası eski bir Yahudi mahallesidir. Önceleri burada Yahudiler yaşıyordu. Balat isminin; Rum dilinde saray anlamına gelen “palation” kelimesinden türediği düşünülmektedir. 15. yüzyılda, İspanya’daki engizisyon mahkemelerinden kaçarak İstanbul’a gelen Sefarad Yahudileri buraya yerleştiler. İstanbul’a Sultan 2. Beyazıt’ın daveti ile gelmişlerdi. Balat’ta Yahudiler, Fener’de Rumlar ve Ayvansaray’da Müslümanlar huzur içinde uzun yıllarca yaşadılar. Buradaki Yahudi topluluklar 1950’lerde başlayan İsrail göçü nedeni ile mahallelerini terkettiler. Balat’ı gezerken mutlaka görmeniz gereken yapılar var. Bu listede o mekanları bulacaksınız.
Vakıf Han
By Erhan Kaya February 7, 2022
Sirkeci’deki tek 5 yıldızlı otel olan Legacy Ottoman Otel’in binası oldukça önemli bir tarihe sahiptir. Otel; ihtişamlı görüntüsü, göyüzüne yükselen kubbeleri ve önemli lokasyonu ile gerçekten de ismi gibi ‘efsanevi’ bir yapıdır. Legacy Ottoman Otel’in binası 100 yıllık bir tarihe sahip. Osmanlı’nın son dönemlerine şahitlik yapmış ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşuna tanık olmuştur.
Legacy Ottoman
By Erhan Kaya February 7, 2022
Legacy Ottoman Otel binası, 1911 yılında Türk Milli Mimarlık akımının baş temsilcisi Mimar Kemaleddin Bey tarafından tasarlandı. 4. Vakıf Han binası olarak inşa edilen bina, Türk resmi mimari yapılarının ilk örneğidir. Osmanlı İmparatorluğu’nun yükseliş döneminin ilk mimari eserlerindendir. 20. yüzyılın başlarında bu bölgedeki resmi ofis ihtiyacını karşılamak için inşa edilmiştir.
balat
By Erhan Kaya February 7, 2022
Balat, İstanbul’un tam merkezinde bulunan küçük bir semt. Balat turu yapmak, İstanbul’un yerli ve yabancı ziyaretçileri için en eğlenceli aktivitelerdendir. Balat bölgesini en güzel şekilde gezmek için, Cibali – Fener – Balat mahallelerini tamamıyla gezmek gerek. Bu yürüyüş rotasında kültür dolu mekanlar, fotoğraf çekebileceğiniz eğlenceli yerler keşfedeceksiniz. Bu yazımızda Cibali ve Fener bölgesini anlatacağız. Bir sonraki içeriğimizde Balat ile ilgili seyahat önerilerini bulacaksınız. Balat gezi rehberini buradan inceleyebilirsiniz.
simit
By Erhan Kaya February 7, 2022
Ülkemiz şüphesiz ki, misafirlerine birçok yemek çeşidinin deneyimlenebileceği bir ortam sunuyor. Bu durumun en büyük nedeni binlerce yıl boyunca onlarca medeniyetin bu topraklarda yaşamış olması. Medeniyetler bu topraklardan geçip giderken arkalarında kültürlerini bırakıyorlar. Bu kültürlerden bir tanesi de birbirinden güzel lezzetler. Konu Türkiye olunca bu lezzetlere herhangi bir kafede rastlayabileceğiniz gibi herhangi bir sokakta da rastlayabiliyorsunuz. Osmanlı zamanında sokak lezzetlerinin apayrı bir yeri vardı. Gün doğumuyla kurulan tezgahlar, gecenin ilerleyen saatlerine kadar sürüyordu. Hizmetkarlar, halk, tüccarlar ve nice gezginler bu seyyar satıcıların sokak lezzetleriyle karınlarını doyuruyorlardı. Ve bu sokak lezzetleri günümüze kadar ulaştı! İşte Osmanlı döneminden günümüze kadar gelebilmiş ve aşina olduğumuz 6 sokak lezzeti.
More Posts
Share by: